i. Tempat lahir (jus soli)
Seseorang yang lahir antara hari merdeka dengan bulan Oktober 1962 akan terus menjadi warganegara tanpa mengambil kira kewarganegaraan ibu bapanya. Bagi mereka yang lahir selepas September 1965, dia hanya diterima menjadi warganegara jika memenuhi salah satu daripada syarat berikut: a) semasa dilahirkan, salah seorang daripada ibu bapanya adalah warganegara, b) semasa dilahirkan, salah seorang daripada ibu bapanya ialah orang yang tinggal bermastautin secara kekal di Malaysia, c) semasa dilahirkan, dia tidak mempunyai kewarganegaraan mana-mana negara. Kaum bukan Melayu telah menikmati hak kewarganegaraan yang longgar melalui prinsip ini.
ii. Undang-undang keturunan darah (jus sanguinis)
Jus sanguinis bermaksud seseorang yang berketurunan warganegara akan tetap menjadi warganegara walaupun dia dilahirkan di luar negara kerana mewarisi kewarganegaraan daripada bapanya. Perlembagaan Persekutuan menyatakan seseorang yang dilahirkan di luar Malaysia hanya boleh menjadi warganegara jika bapanya merupakan warganegara dan dia memenuhi salah satu syarat berikut: a) bapanya sendiri dilahirkan di Malaysia, b) bapanya berkhidmat dalam perkhidmatan awam pada peringkat persekutuan atau negeri, c) kelahirannya didaftarkan di Pejabat Konsul Malaysia ataupun dengan kerajaan Malaysia dalam tempoh satu tahun selepas kelahirannya, atau dalam tempoh yang lebih panjang tertakluk kepada kebenaran daripada kerajaan.
iii. Perkahwinan
Perlembagaan Persekutuan menetapkan seseorang wanita asing yang telah menjadi isteri kepada warganegara Malaysia boleh membuat permohonan supaya didaftarkan menjadi warganegara dengan syarat suami wanita tersebut telah menjadi warganegara pada awal bulan Oktober 1962 dan perkawinan itu masih lagi kekal.
iv. Bermastautin
Kaedah memberi taraf kewarganegaraan kepada orang asing yang bermastautin di Malaysia dan berniat untuk kekal menetap di Malaysia boleh dibahagikan kepad dua iaitu melalui kaedah pendaftaran dan masukan. Setiap orang yang hendak menjadi warganegara melalui kaedah pendaftaran mesti mengangkat sumpah taat setia kepada Malaysia.
Selepas rundingan demi rundingan, bilangan penduduk Tanah Melayu semakin meningkat namun bilangan bukan Melayu masih mengatasi penduduk Melayu (Jadual 2). Keadaan ini sangat merungsingkan masyarakat Melayu lalu mereka mencari jalan penyelesaian yang kesannya dialami oleh semua warganegara Malaysia pada hari ini.
Jadual 2: Jumlah penduduk Tanah Melayu, 1941-1957
| Tahun | Jumlah Penduduk (juta) | Melayu | Cina | India |
| 1942 | 5.77 | 2,278 (44.0) | 2,379 (45.4) | 744 (10.6) |
| 1957 | 6.2 | 2,783 (44.9) | 2,796 (45.1) | 620 (10.0) |
Tiga kelompok kaum terbesar melalui UMNO, MCA dan MIC bersetuju dengan memorandum Perikatan yang merupakan tolak ansur ‘pakatan murni’ yang dihasilkan melalui perundingan. Memorandum itu lebih mencerminkan aspirasi dan keinginan masyarakat berbilang kaum di Tanah Melayu. Antara kandungan penting ialah; a) wujud sebuah kerajaan pusat dan kerajaan-kerajaan negeri, b) institusi Yang di-Pertuan Agong dan Timbalan Yang di-Pertuan Agong untuk menggantikan jawatan Pesuruhjaya Tinggi, c) Majlis Raja-Raja diteruskan, d) parlimen yang mengamalkan sistem dua dewan, e) tiga badan pemerintah dan pengasingan kuasa, f) Islam sebagai agama rasmi dan bahasa Melayu sebagai bahasa kebangsaan, dan g) takrif ‘Melayu’ dalam perlembagaan.
Pakatan murni atau kini dikenali sebagai kontrak sosial meliputi dua perkara penting iaitu mengekalkan empat unsur tradisi dalam perlembagaan iaitu bahasa Melayu, agama Islam, institusi beraja dan kedudukan istimewa orang Melayu serta hak untuk menjadi warganegara bagi kaum bukan Melayu berdasarkan prinsip jus soli.
Kontrak sosial yang dipersetujui telah dapat mengekalkan keamanan dan keharmonian kaum di Malaysia hinggakan pengkaji-pengkaji sosial di seluruh dunia merasa hairan bagaimana masyarakat berbilang kaum dapat hidup sebelah menyebelah di negara ini. Konsep kontrak sosial ini jika hendak dikaitkan dengan Piagam Madinah merupakan isu yang sentiasa dipertikai namun menjadi perkara penting dalam hidup bernegara. Sebaik sahaja Rasulullah SAW tiba di Madinah, baginda membuat perjanjian dan membina masjid.
Piagam yang dibuat itu adalah untuk mewujudkan satu kesepaduan kaum antara Arab, Yahudi dan lain-lainnya. Terdapat 47 fasal iaitu 23 fasal yang berkaitan hubungan sesama Islam dan 24 fasal berkaitan hubungan Islam dan bukan Islam. Kesemua fasal ini jika diterapkan dalam masyarakat, Islam memperincikan apa-apa yang terdapat pada zaman Nabi Muhammad SAW dan dijadikan rujukan kepada dunia. Penjajah Barat yang menakluk dan menguasai Tanah Melayu juga berusaha mewujudkan kontrak sosial ketika hendak melepaskan negara ini. Sebelum itu British tidak peduli pun hak orang lain dan mengambil apa sahaja yang mereka rasa wajar. Namun apabila hendak merdeka barulah dikatakan rakyat Tanah Melayu perlu ikut itu dan ini.
Yusuf Al Qardawi ketika membicarakan kontrak sosial khususnya hak orang bukan Islam dan negara Islam dan Imam Mawardi yang menyebut soal imam, pemimpin dan rakyat, menjelaskan bagaimana kontrak sosial atau Piagam Madinah yang mengandungi 47 fasal itu adalah untuk memberi, mempertahankan dan memperincikan hak keistimewaan dan kebebasan serta keadilan kepada setiap kaum yang ada di Madinah. Orang Islam dan bukan Islam mendapat hak masing-masing termasuk orang Yahudi selagi mereka mengikut perjanjian. Sesiapa yang melanggar perjanjian itu akan dikenakan hukuman yang berat.
Antara kandungan yang menarik dalam Piagam Madinah ialah memberi kebebasan beragama yang menyatakan tidak boleh merobohkan gereja untuk didirikan masjid bagi kegunaan orang Islam. Ketika zaman Amru bin As di Mesir, sebuah masjid yang dinamakan Masjid Amru hendak diperbesarkan. Namun kawasan berkenaan melibatkan sebuah rumah perempuan yang bukan Islam. Atas arahan pemimpin, rumah berkenaan dibeli dengan harga semasa (bukannya dirampas) lalu didirikan masjid. Perempuan tersebut tidak berpuas hati dan melaporkan perkara itu kepada Umar Al Khattab di Madinah.
Lalu Umar memerintahkan sebahagian masjid itu dirobohkan dan didirikan semula rumah perempuan tadi. Akhirnya Amru bin As bersetuju dan dibuat semula rumah sepertimana keadaan asalnya. Perempuan itu sungguh terkejut dengan keputusan berkenaan dan melihat pelaksanaan keadilan kontrak sosial yang dilaksanakan oleh Amru.
Para paderi dan pemuka agama di Madinah telah dilayan dengan baik dan dipertahankan hak mereka. Di Malaysia, orang bukan Islam tidak dipaksa untuk menerima Islam dan mengikut peraturan Islam kerana mereka ada hak sendiri. Ketika Khalid Al Walid melaksanakan Piagam Madinah, beliau membenarkan masyarakat kristian membunyikan loceng pada setiap kali hendak beribadat kecuali semasa orang Islam sedang sembahyang.
Kontrak sosial yang ada ketika itu sangat dihayati oleh masyarakat dan pemimpin Islam. Orang Islam apabila menghayati agamanya mereka akan pertahankan peruntukan-peruntukan yang ada dalam Islam. Semangat kontrak sosial yang dilaksanakan di Malaysia pada hari ini merupakan jalan keluar kepada kemelut perpaduan kaum dan perjuangan menuntut kemerdekaan.
Walaupun berlaku pergaduhan antara kaum pada Mei 1969, bibit-bibit pergaduhan telah bermula lebih awal apabila tidak wujud keseimbangan dalam kehidupan bermasyarakat. Laporan dari Majlis Gerakan Negara (Mageran) pada 1 November 1968 menunjukkan sektor perkhidmatan awam dipenuhi oleh ramai kakitangan dan pegawai bukan Melayu iaitu Melayu seramai 1,142 (32.26%) dan bukan Melayu adalah 2,252 (63.74%). Dalam perkhidmatan ikhtisas (profesional), Melayu adalah seramai 386 orang (19.2%) dan bukan Melayu adalah 1,613 orang (80.8%). Manakala pegawai pelajaran, jumlah pegawai Melayu cuma 61 orang (29.9%) dan bukan Melayu adalah 122 orang (70.1%).
Keadaan ini memberi gambaran bahawa orang Melayu berada di kedudukan yang jauh tertinggal dan perlukan perubahan. Oleh itu, Dasar Ekonomi Baru diperkenalkan bagi menyusun semula masyarakat dan membasmi kemiskinan. Selepas 20 tahun pelaksanaan, kedudukan orang Melayu semakin baik namun perlu lebih banyak berusaha untuk mengubah keadaan sosioekonomi mereka supaya dapat bersaing. Satu-satunya pendekatan yang terbaik ialah memperkasa pendidikan dan mempastikan orang Melayu dapat meneruskan pelajaran hingga ke institusi pengajian tinggi.
Setelah 52 tahun merdeka, persaingan semakin sengit di antara Melayu dan bukan Melayu dalam keadaan jumlah penduduk Malaysia yang semakin bertambah. Dalam Carta 1, jumlah penduduk Malaysia ialah 27.73 juta orang dengan kelompok umur 15-64 tahun paling ramai (Carta1).
Carta 1: Jumlah penduduk mengikut umur
Jumlah penduduk Malaysia dijangka bertambah sehingga 43 juta orang pada tahun 2050. Bilangan ini diunjurkan sebagai persediaan kerajaan merancang dan melaksanakan dasar yang memberi faedah kepada semua kaum yang bersama-sama hidup dalam negara merdeka. Dijangkakan jumlah pekerja asing sangat tinggi ketika dan bakal mengubah sosioekonomi dan sosiobudaya masyarakat. Bilangan kaum Cina dan India akan malar pada tahun 2025 dan memberi implikasi besar kepada kuasa politik dan ekonomi golongan itu (Prof. Madya Tey Nai Peng, Universiti Malaya)Jadual 3: Unjuran penduduk Malaysia, 2020-2050
| Tahun | JumlahPenduduk (juta) | Melayu/ Bumiputera | Cina | India |
| 2020 | 33.0 | - | - | - |
| 2030 | 37.0 | - | - | 2.3 |
| 2040 | 40.4 | - | 7.0 | - |
| 2050 | 43.0 | 28.0 | - | - |
*Melayu/Bumiputera terus bertambah hingga 2050
*Cina dan India berhenti berkembang pada 2025
*Mac 2006: 1.85 juta pekerja asing berdaftar
*Perbandaran > 80 peratus pada 2030
No comments:
Post a Comment